23 października 1945

W wyniku silnych bombardowań i jednoczesnego uderzenia 2. i 9. Armii radzieckiej z dwóch przeciwległych kierunków wschodu i zachodu — 5. maja Świnoujście zostaje wyzwolone.1 Ówczesny obwód Uznam-Wołyń od5. maja był zarządzany przez radziecką komendanturę.2 […]Ludność cywilna nie miała swobodnego prawa przemieszczania się z wyspy Wolin na wyspę Uznam i podlegała ciągłej kontroli. Ponadto musiała posiadać zezwolenie na stałe zamieszkanie w strefie nadgranicznej3

Mimo tych kłopotów i trudności rosła liczba osadników. W miastach obwodu UznamWołyń 23. października 1945 r. mieszkało 537 polskich osadników, a 31. grudnia 1946 roku — 3519. […]. Należy stwierdzić, że odpływ ludności niemieckiej z miast był większy niż napływ Polaków, co pozwalało na kwaterowanie osadników bez potrzeby remontów budynków mieszkalnych. Największe osadnictwo przypadło na lata 1946—1947”4

.
Na „Odzyskane Ziemie Zachodnie” do Świnoujścia, przyjeżdżają Polacy z różnych stron kraju, aby tutaj się osiedlić. Warto przyjrzeć się ówczesnym warunkom, w których rodziła się polska szkoła,
ponieważ w takich warunkach rodziło się także nasze środowisko harcerskie.5
Przeznaczeniem szkolnych murów zawsze było dawanie „strawy duchowej” młodzieży, bowiem jako pierwsze mieściło się tu, Żeńskie Liceum im. Teodora Fontane (zbudowane w 1906). Działalność oświatową prowadzono w nim do końca 1944 roku. Zawieszono ją dopiero na wieść o zbliżającym się froncie.

„Jeszcze dobrze nie ostygły wojenne zgliszcza, jeszcze nie było co jeść, w co się ubrać, a zeszyty sporządzano ze starych, zapisanych po jednej tylko stronie kartek, a już ogłoszono nabór do polskiej szkoły” — tak pisała prasa,

komentując otwarcie znanej w całym mieście Szkoły Powszechnej, późniejszej „Jedynki”6

1
.Z dziejów oświaty świnoujskiej 1945—2005, Świnoujście 2006, s.7
2
.Z dziejów oświaty świnoujskiej 1945—2005, Świnoujście 2006, s.9
3
.Z dziejów oświaty świnoujskiej 1945—2005,Świnoujście 2006, s.9
4
.Z dziejów oświaty świnoujskiej 1945—2005, Świnoujście 2006, s.7—8
5 Kalendarium z okazji 60-lecia Harcerstwa w Szkole Podstawowej nr 1, Wstęp

6 .Rozporządzenie Ministra Oświaty z dnia 8.11.1946 o utworzeniu w okręgu szczecińskim 14 obwodów a w nim obwód woliński z siedzibą inspektora szkolnego w Świnoujściu.

Views: 3